Độ cứng của đá là gì?

Độ cứng của đá là đặc tính chỉ sự kháng cự của một loại đá khi bị mài mòn, xước hoặc chịu tác động của các yếu tố bên ngoài. Nói cách khác, độ cứng của đá cho biết khả năng chống lại sự mài mòn hoặc va chạm. Trong khoa học địa chất, độ cứng của đá thường được đo bằng thang độ Mohs, một thang điểm 10 mức từ 1 (mềm nhất) đến 10 (cứng nhất).

Độ cứng Mohs là một thang đo được sử dụng để xác định độ cứng của các khoáng vật dựa trên khả năng của chúng để xước hoặc làm xước các vật liệu khác. Thang độ Mohs được đặt theo tên của Friedrich Mohs, một nhà khoa học người Đức sống vào thế kỷ 19, người đã phát triển thang đo này.

Thang độ Mohs bao gồm 10 mức độ cứng từ 1 đến 10, trong đó 1 là mềm nhất và 10 là cứng nhất. Mỗi mức độ được đại diện bởi một khoáng vật cụ thể:

1. Talc
2. Gypsum
3. Calcite
4. Fluorite
5. Apatite
6. Orthoclase feldspar
7. Quartz
8. Topaz
9. Corundum (Ruby và Sapphire)
10. Diamond

Talc là loại khoáng vật mềm nhất với độ cứng Mohs là 1, trong khi kim cương là loại khoáng vật cứng nhất với độ cứng Mohs là 10. Các loại đá khác nhau có độ cứng khác nhau tùy thuộc vào thành phần khoáng vật và cấu trúc của chúng. Ví dụ, đá granite thường có độ cứng Mohs từ 6 đến 7, trong khi đá vôi thường có độ cứng Mohs từ 3 đến 4.

Dưới đây là một số ví dụ về độ cứng Mohs của các khoáng vật và vật liệu phổ biến:

1. Talc (Độ cứng Mohs: 1) – Khoáng vật mềm nhất trên thang Mohs, được sử dụng trong sản xuất bột phấn và một số sản phẩm công nghiệp khác.
2. Gypsum (Độ cứng Mohs: 2) – Khoáng vật dễ xước, được sử dụng trong sản xuất bảng vôi và thạch cao.
3. Calcite (Độ cứng Mohs: 3) – Khoáng vật chủ yếu của đá vôi, thường được sử dụng trong xây dựng và sản xuất xi măng.
4. Fluorite (Độ cứng Mohs: 4) – Khoáng vật có thể được sử dụng trong sản xuất thép, nhôm và một số chất hóa học công nghiệp.
5. Apatite (Độ cứng Mohs: 5) – Khoáng vật phổ biến trong đá phốt phát, thường được sử dụng để sản xuất phân bón.
6. Orthoclase feldspar (Độ cứng Mohs: 6) – Khoáng vật chủ yếu trong đá granite và một số loại đá khác, được sử dụng trong sản xuất gốm sứ và gạch.
7. Quartz (Độ cứng Mohs: 7) – Khoáng vật phổ biến trong đá cẩm thạch, granite và đá phiến, được sử dụng trong sản xuất kính, điện tử và một số vật liệu công nghiệp khác.
8. Topaz (Độ cứng Mohs: 8) – Khoáng vật được sử dụng như một viên đá quý, cũng như trong sản xuất vật liệu chịu mài mòn.
9. Corundum (Độ cứng Mohs: 9) – Khoáng vật chứa ruby và sapphire, được sử dụng trong sản xuất vật liệu chịu mài mòn và một số ứng dụng công nghiệp khác.
10. Diamond (Độ cứng Mohs: 10) – Khoáng vật cứng nhất trên thang Mohs, được sử dụng trong sản xuất đá quý, dụng cụ cắt, mài và khoan công nghiệp.

Bấm xem: Dụng cụ đo chỉ số bovis